تنگی شریان داخل جمجمه ، باریک شدن یک شریان در مغز است که می تواند منجر به سکته شود. باریک شدن در اثر تجمع و سفت شدن رسوبات چربی به نام پلاک ایجاد می شود. این فرآیند به عنوان آترواسکلروز شناخته می شود.
سکته مغزی زمانی اتفاق می افتد که پلاک باعث انسداد شریان می شود و آن ناحیه از مغز از خون محروم می شود و به اعصاب مغز آسیب می رساند و از بین می رود. در نتیجه، بخشی از بدن که توسط ناحیه آسیب دیده مغز کنترل می شود، نمی تواند به درستی کار کند.
چهار شریان که بیشتر تحت تأثیر تنگی داخل جمجمه قرار می گیرند عبارتند از:
- شریان کاروتید داخلی (ICA)، که خون ناحیه جلویی مغز را تامین می کند
- شریان مغزی میانی (MCA) که بزرگترین شاخه ICA است
- شریان های مهره ای، که خون را به نواحی پشتی مغز می رسانند
- شریان بازیلار، که در محل اتصال شریان های مهره ای راست و چپ در جمجمه تشکیل می شود.
علائم تنگی شریان داخل جمجمه
اولین علامت تنگی داخل جمجمه اغلب حمله ایسکمیک گذرا (TIA) یا سکته ایسکمیک است. TIA، که اغلب به عنوان یک سکته هشدار دهنده شناخته می شود، علائمی شبیه به سکته مغزی ایسکمیک دارد، اما فقط ۲ تا ۳۰ دقیقه طول می کشد.
علائم به طور ناگهانی رخ می دهد و زمان بسیار مهم و حیاتی است. اگر متوجه یک یا چند مورد از این نشانه ها در فرد دیگری یا در خودتان شدید، منتظر کمک نباشید. فوراً با اورژانس تماس بگیرید.
علائم سکته مغزی عبارتند از:
- بی حسی یا ضعف ناگهانی صورت، بازو یا پا، به خصوص در یک طرف بدن
- گیجی ناگهانی
- مشکل ناگهانی در صحبت کردن
- مشکل دید ناگهانی در یک یا هر دو چشم
- مشکل ناگهانی در راه رفتن
- سرگیجه، از دست دادن تعادل یا هماهنگی
- سردرد ناگهانی و شدید بدون علت شناخته شده
علل و عوامل خطر تنگی شریان داخل جمجمه
پلاک ها می توانند در اوایل بزرگسالی شروع به ساختن در رگ ها کنند، اما علائم ممکن است برای سال های طولانی مشهود نباشد. آمریکایی‌های آفریقایی‌تبار، آسیایی‌ها و اسپانیایی‌ها شایع‌ترین جمعیت‌هایی هستند که آسیب می‌بینند.
خطر ابتلا به آترواسکلروز و تنگی داخل جمجمه با موارد زیر افزایش می یابد:
- فشار خون بالا
- دیابت
- سیگار کشیدن
- کلسترول بالا
- چاقی
- بیماری قلبی
- سابقه خانوادگی آترواسکلروز یا بیماری قلبی
- سن
- بیماری مویامویا
- تشریح شریانی (پارگی کوچک در داخلی ترین پوشش رگ خونی)
- دیسپلازی فیبروماسکولار
- آرتریت تاکایاسو
تشخیص تنگی شریان داخل جمجمه
تشخیص تنگی داخل جمجمه معمولاً با معاینه فیزیکی و بررسی تاریخچه پزشکی و علائم بیمار شروع می شود. از آنجایی که این وضعیت اغلب پس از وقوع سکته مغزی مشاهده می شود، جستجوی فوری مراقبت های پزشکی بسیار مهم است.
تست‌های تصویربرداری مانند تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) و آنژیوگرافی توموگرافی کامپیوتری (CT) برای تشخیص بیماری و مشاهده ناحیه تحت‌تاثیر سکته در صورت وقوع استفاده می‌شوند. سایر آزمایش‌های تشخیصی منحصراً به عروق خونی و جریان خون در بدن نگاه می‌کنند، مانند سونوگرافی داپلر ترانس کرانیال (TCD) یا آنژیوگرافی.
درمان تنگی شریان داخل جمجمه
درمان تنگی داخل جمجمه به این بستگی دارد که آیا بیمار TIA یا سکته مغزی داشته است.
برای بیمارانی که دچار این اختلالات نشده اند، یک روش جراحی به نام استنت گذاری اغلب برای گشاد کردن شریان باریک انجام می شود. جراح همچنین ممکن است پلاک ایجاد شده در شریان را با انجام اندآرترکتومی کاروتید پاک کند.
برای بیمارانی که سکته مغزی را تجربه کرده اند، تنگی داخل جمجمه همراه با اثرات سکته درمان می شود. برنامه سکته مغزی در یک رویکرد درمانی چند رشته ای منحصر به فرد برای هر بیمار ارائه می دهد.
مراقبت از بیمار به طور کلی به سه دسته تقسیم می شود:
- پیشگیری از سکته مغزی،
- درمان بلافاصله پس از سکته مغزی
- توانبخشی پس از سکته مغزی
بیمارانی که سکته مغزی را به دلیل انسداد در شریان تجربه کرده‌اند ممکن است با دارو برای حل کردن لخته خونی که شریان را مسدود می‌کند، تحت درمان قرار گیرند، که به عنوان فعال کننده پلاسمینوژن بافتی شناخته می‌شود. این دارو باید در عرض سه ساعت از زمانی که بیمار برای اولین بار متوجه علائم سکته مغزی شد داده شود.
سایر درمان‌ها ممکن است شامل روش‌های جراحی مغز و اعصاب برای برداشتن انسداد باشد.
در طول دوره بهبودی و توانبخشی بیمار، فیزیوتراپی و کاردرمانی اغلب اجزای کلیدی برنامه درمانی هستند. این درمان ها به بیماران در بازگرداندن حرکت عضلات، هماهنگی و تعادل کمک می کند و می تواند به بیماران کمک کند تا فعالیت های روزانه را دوباره یاد بگیرند. در صورتی که بیمار در صحبت کردن یا بلعیدن مشکل داشته باشد، گفتار درمانی نیز ممکن است تجویز شود.
پاسخ دهید